Evrim ve Kanser
Evrim ve Kanser
Evrimsel yaklaşım, kanser araştırmaları ve tıbbi pratik açısından önemli perspektifler sunar. Kanserleşmenin kökeni çok hücreli ataların bir mirasıdır. Çok hücrelilik en az yedi ayrı kez bağımsız olarak evrimleştiğine göre kanseri anlama, önleme ve mücadele etme bu yolların tanımlanmasını gerektirir.
İkincisi ilkin çok hücreli ortak atalardan sonraki evrimsel güzergahta mekanizmaların nasıl evrimleştiğine yoğunlaşmak kanserleşmenin anlaşılması, önlenmesi ve müdahale yaklaşım ve yöntemlerinin geliştirilmesinde işlevsel araçlar sunacaktır.
Üçüncüsü ve en önemlisi kanserleşmenin ancak evrimsel ekolojik bir perspektifle anlaşılabileceğidir. Kanser hücreleri doğal seçilim yoluyla evrim teorisinin tüm özelliklerini göstermektedir:
1) Varyasyon (değişim) gösterirler,
2) Bu varyasyonlar kalıtsaldır,
3) Hızla çoğalır ve yüksek nüfus büyüklüklerine ulaşırlar ve
4) Kişinin bağışıklık sisteminin yarattığı seçilim baskılarına reaksiyon olarak bazıları elenir veya bazıları seçilir.
Seçilenler ise süreç içerisinde yayılma (metaztaz) gösterirler. Avantajlı varyantlar diğerlerini bertaraf ederek uygun dokuları işgal ederler. Hem doku ortamı özelikleri hem de müdahaleler (kemo-radyoterapi) oluşturduğu seçilim baskıları kanserleşmenin seyrini belirler.
Evrimsel tıp kanserin anlaşılmasında ve tedavisinde günümüzde büyük önem taşımaktadır.