Erken evre T1 tümörleri, eğer tümör saplı ise Haggitt subklasifikasyonuna göre, sapsız ise Kudo/Kikuchi sm-sistemine göre sınıflandırılabilir. İki sistem örtüşmektedir.⠀

Eğer sapsız ise rektum duvarındaki (sm içine) ilerleme seviyesi ve kanserin genişliğine göre ilerlemenin genişliği değerlendirilmelidir. Saplı ise, derecesi (grade) lenfovasküler invazyon (LVI) ve tomurcuklanmanın varlığı lenf nodu metastazı riskini önceden gösterir, ileride yapılacak bir ameliyatın gerekliliğine dair risk/fayda değerlendirmesini mümkün kılar ve cerrahi girişim yöntemini belirler.⠀

Subklasifikasyonu kolaylaştırmak için patoloji değerlendirmesi öncesinde biyopsi materyali mantar tıpayla sabitlenmelidir. Küçük tümörler/poliplerde endoskopik çıkarma (rezeksiyon )hem tanı hem de tedavi için yararlı olabilir, fakat çıkarma işleminde, sınırı ve en derin bölgedeki tümör tutulumunun doğru bir şekilde değerlendirilmesi için tümör bütün (parçalar halinde değil) çıkarılmış olmalıdır. Parçalı çıkarma numunenin yukarıda tarif edildiği gibi değerlendirilmesini imkansız hale getirir ve kaçınmak gerekir.⠀

Bununla birlikte, Japon kılavuzlarına göre vasküler veya lenfatik invazyon bulgusu ile kötü diferansiyasyon ve >1000 mikrometre tutulum derinliği gibi yüksek riskli patolojik özellikler için radikal cerrahi ve lenf nodlarının çıkarılması önerilmektedir.⠀